Có bao giờ bạn từng thắc mắc “Cru” là gì, tại sao những chai rượu vang Grand Cru lại có giá trị cao đến vậy? Mặc dù là một thuật ngữ rất phổ biến trong lĩnh vực rượu vang nhưng không phải ai cũng biết ý nghĩa chính xác của nó. Để hiểu chi tiết hơn về “Cru” và sự khác biệt của thuật ngữ này ở các quốc gia, hãy cùng CRUs khám phá trong bài viết dưới đây nhé!
1. “Cru” là gì?
“Cru” trong rượu vang là một thuật ngữ tiếng Pháp, dịch ra tiếng Việt có nghĩa là “tăng trưởng”. Chính xác hơn, Cru được dùng để chỉ một vùng đất, một vườn nho đang phát triển tốt hoặc có phẩm chất vượt trội. Thuật ngữ này có liên quan chặt chẽ đến khái niệm “terroir” của người Pháp. Tất cả những yếu tố cấu thành nên terroi như đất đai, khí hậu, độ cao, địa hình,… sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới việc vùng đất đó có được xác định là “Cru” hay không.
Mặc dù thuật ngữ này được sử dụng trên toàn nước Pháp nhưng ở mỗi vùng rượu khác nhau, “Cru” sẽ biểu đạt ý nghĩa khác nhau. Điều này do Pháp có nhiều khu vực sản xuất rượu vang nổi tiếng. Mỗi khu vực có các quy định và tiêu chuẩn riêng về chất lượng. Nếu bạn nhìn thấy một chai rượu có ghi “Cru” trên nhãn, bạn cần xem vùng sản xuất cụ thể của chai rượu này để biết ý nghĩa chính xác của “Cru”.
Ngoài nước Pháp, khái niệm Cru còn được sử dụng ở một số quốc gia khác như Đức và Pháp với một số điểm khác biệt nhất định.
2. Thuật ngữ “Cru” trong rượu vang Pháp
2.1 Cru trong rượu vang vùng Burgundy
“Cru” ở Burgundy được dùng để chỉ định cho các vườn nho chất lượng cao. Tuy là một khu vực sản xuất rượu vang phức tạp nhưng hệ thống phân loại của Burgundy lại khá đơn giản. Hệ thống chia thành 4 cấp bậc:
- Grand Cru: là hạng cao nhất trong hệ thống phân hạng Burgundy. Grand Cru chỉ định cho các vườn nho đặc biệt và xuất sắc nhất trong vùng. Burgundy có tổng cộng 33 vườn nho Grand Cru, nằm ở Chablis, Cote de Nuits và Cote de Beaune. Nơi đây đã sản xuất ra những chai rượu vang chất lượng bậc nhất vùng.
- Premier Cru: là một cấp độ thấp hơn so với Grand Cru nhưng vẫn thuộc mức cao trong hệ thống phân loại. Các vườn nho Premier Cru cũng có chất lượng tốt và là nguồn cung cấp rượu vang Burgundy chất lượng. Côte de Nuits, Côte de Beaune và Chablis là nơi tập trung nhiều vườn nho Premier nhất vùng.
- Rượu vang “Làng” (Village Wines): được sản xuất từ các làng cụ thể trong vùng Burgundy (Gevrey-Chambertin, Pommard, Volnay,…) và sản xuất ra các loại rượu vang mang tính chất đặc trưng của ngôi làng đó.
- Bourgogne: là cấp độ thấp nhất trong hệ thống phân hạng Burgundy. Rượu vang Bourgogne thường được phối trộn từ nho của nhiều khu vực khác nhau trong Burgundy và có giá thành thấp hơn.
2.2 Cru trong rượu vang vùng Bordeaux
Tại Bordeaux, thuật ngữ “Cru” có sự khác biệt đáng kể so với Burgundy. Bordeaux có một hệ thống phân loại nổi tiếng là Grand Cru Classé, nhưng nó được dùng để chỉ định cho các lâu đài hoặc khu đất đặc biệt thay vì một vườn nho cụ thể. Hệ thống này được thiết lập vào năm 1855 và áp dụng cho các lâu đài bên bờ trái sông Garonne, thuộc khu vực Médoc, Graves và Sauternes. Các lâu đài này được xếp hạng từ Grand Cru Classé 1st Growth đến 5th Growth, dựa trên giá trị của rượu tại thời điểm đó.
Ở bờ phải sông Garonne, Pomerol không được xếp hạng trong bảng phân loại Grand Cru. Tuy nhiên Saint-Émilion – một khu vực gần Pomerol đã tự tạo ra hệ thống phân loại riêng. Xếp hạng cao nhất là Premier Grands Crus Classés, gồm 18 lâu đài danh giá. Tiếp theo là Grands Crus Classés với 64 lâu đài khác. Ngoài ra, Saint-Émilion còn có một phân hạng không liên quan trực tiếp đến các lâu đài hoặc khu vực cụ thể, được gọi là “St.Émilion Grand Cru”. Rượu được dán nhãn này phải tuân thủ các quy định sản xuất nghiêm ngặt hơn.
2.3 Cru ở các vùng còn lại của nước Pháp
Thuật ngữ Cru tại vùng Alsace có ý nghĩa tương tự như Burgundy, được chỉ định cho các vườn nho chất lượng cao. Alsace có hơn năm mươi vườn nho đã được xác định là Grand Cru. Các vườn này trồng 4 giống nho phổ biến Riesling, Gewürztraminer, Pinot Gris và Muscat. Rượu vang từ các vườn nho Grand Cru gây ấn tượng bởi hương vị đa dạng, tinh tế và thể hiện rất rõ tính chất của từng khu vườn.
Cách Burgundy không xa là Beaujolais, nơi giống nho Gamay phát triển mạnh mẽ. Ở đó, thuật ngữ Cru được áp dụng cho các ngôi làng thay vì vườn nho. Rượu vang được sản xuất từ những làng này gọi là “Cru Beaujolais”. Trong đó có 2 làng nổi tiếng nhất là Morgon và Fleurie.
Tương tự như Beaujolais, Champagne cũng phân loại toàn bộ các làng trong vùng thành Grand Cru hoặc Premier Cru. Hệ thống phân loại này gọi là “échelle des crus” hoặc “nấc thang tăng trưởng”. Những người làm vang trong vùng đã tạo nên hệ thống này để người trồng nho và nhà sản xuất có một quy chuẩn nhất định khi đàm phán giá nho. Mỗi vụ nho sẽ có một mức giá được ấn định. Nho từ các làng Grand Cru sẽ nhận được 100% giá trị. Các làng Premier Cru nhận được 90% – 99% giá trị. Các làng còn lại nhận được từ 80% – 89%.
3. Thuật ngữ “Cru” ở Đức và Ý
3.1 Cru trong rượu vang ở Ý
Nguồn gốc của “Cru” ở Ý bắt đầu từ một số vùng sản xuất rượu vang nổi tiếng trong nước, nổi bật là Piedmont và Sicily. Các vùng này sở hữu những khu vực sản xuất nho chất lượng cao và muốn phân loại chúng:
Tại Piedmont, các Cru được định nghĩa dựa trên vị trí địa lý và đặc điểm đất đai. Barolo và Barbaresco là 2 Cru nổi tiếng nhất của vùng. Nơi đây trồng chủ yếu giống nho Nebbiolo, sản xuất ra những chai vang được mệnh danh là “Vua của rượu vang Ý”.
Ở Sicily, vùng sản xuất rượu vang Etna DOC đang dần xác định các Cru. Các nhà sản xuất đang tập trung vào việc đánh giá sự ảnh hưởng của dòng dung nham cổ từ núi Etna cũng như các thay đổi về đất đai và độ cao địa lý, để xác định các khu vực sản xuất nho chất lượng cao của vùng. Tuy nhiên quá trình này vẫn đang phát triển và cần thêm thời gian để xác minh.
3.2 Cru trong rượu vang ở Đức
Ở Đức, các nhà sản xuất thiết lập một hệ thống phân loại vườn nho tương tự như Burgundy. Tuy nhiên, họ không sử dụng “Cru” như một thuật ngữ chính thống. Thay vào đó, họ có những thuật ngữ riêng biệt để chỉ định cho các vườn nho của mình:
- VDP.Grosse Lage (Grand Cru): là cấp độ cao nhất, tương đương với Grand Cru ở các vùng sản xuất khác. Các vườn nho Grand Cru được xem là xuất sắc và thường nằm ở vị trí địa lý tốt nhất
- VDP.Erste Lage (Premier Cru): là cấp độ thấp hơn và tương đương với Premier Cru ở Burgundy. Những vườn nho Erste Lage cũng có chất lượng cao, nhưng thường không tốt bằng Grand Cru.
- VDP.Ortswein (Village): được sử dụng để chỉ rượu vang sản xuất từ nho trồng trong một làng cụ thể, mang tính chất đặc trưng của làng đó.
- VDP.Gutswein (Regional): là cấp độ cơ bản nhất, chỉ các loại rượu vang cơ bản từ khu vực
Trên đây là tất cả những thông tin hữu ích về thuật ngữ “Cru”. Nếu bạn đang tìm kiếm rượu vang Grand Cru hoặc bất kì chai vang hảo hạng nào với mức giá tốt nhất, được nhập khẩu trực tiếp và chính hãng thì hãy liên hệ với CRUs nhé!
